بررسی اثر تمایزی مایع زجاجیه روی سلولهای بنیادی مشتق شده از مایع آمنیوتیک

سلولهای بنیادی مزانشیمی سلولهایی تمایز نیافته با قدرت تکثر بالا هستند که توانایی تمایز به رده های مشتق شده از بافت های مزودرمی و غیر مزودرمی را دارا هستند. یکی از منابع مناسب برای جداسازی این سلولها مایع آمنیوتیک است. سلولهای بنیادی مزانشیمی موجود در مایع امنیوتیک سلولهای چند توانی هستند با قدرت خودنوزایی و تکثیر بالا که فاکتور oct4 را بیان می کنند. این سلول ها توانایی تمایز به انواعی از سلولهای هر سه لایه زاینده مانند سلولهای استخوانی ، چربی ، عضلانی ، عصبی، اندوتلیالی و کبدی را در مجاورت محیط های تمایزی ویژه دارا هستند . یکی از محیط هایی که میتواند جهت تمایز سلولهای بنیادی مزانشیمی مورد استفاده قرار گیرد مایع زجاجیه است که با تحریک بیان کریستالین ها باعث تخصص یابی ساختاری آنها به سلولهای فیبری عدسی می گردند. در سلولهای عدسی چشم مهره داران سه نوع پروتئین آلفا، بتا و گاما کریستالین وجود دارد. آلفا کریستالین ها پروتئین های عمده سلول های فیبری عدسی چشم هستند که به دو گروه عمده aa و ab کریستالین تقسیم بندی می شوند. در این مطالعه سلول های بنیادی مزانشیمی از مایع آمنیوتیک موش های ماده باردار بر اساس خاصیت چسبندگی این سلول ها به سطح ظروف کشت جداسازی شده و در محیط کشت dmem به همراه fbs و آنتی بیوتیک کشت داده شدند. سلول های جداسازی شده پس از پاساژ اول جهت بررسی بیان oct4 و مارکرهای سلول های مزانشیمی مورد مطالعه قرار گرفتند. این سلول ها از نظر مورفولوژی شبیه به فیبروبلاست بودند. بیان فاکتور oct4 که یک فاکتور اختصاصی سلول های بنیادی است در این سلول ها به روش ایمنوسیتوشیمی مورد تایید قرار گرفت. همچنین مزانشیمی بودن این سلول ها با بررسی بیان مارکرهای سلول های بنیادی مزانشیمی به روش فلوسیتومتری نشان داده شد. جهت القای تمایز سلول های پاساژ 3 در محیط کشت حاوی fbs و آنتی بیوتیک و مایع زجاجیه گرفته شده از چشم گاو به مدت 14 و 21 روز کشت داده شدند. بیان آلفا کریستالین ها در سلول های تحت تیمار به روش ایمنوسیتوشیمی ارزیابی شد. بررسی ایمنوسیتوشیمی سلول های تحت تیمار نشان داد که سلول های تحت تیمار در محیط حاوی 40 % مایع زجاجیه، آلفا کریستالین ها را بیان کردند و به سمت سلول های فیبری عدسی تمایز پیدا کردند. یافته های حاصل از این کار تحقیقاتی نشان داد که سلولهای بنیادی مزانشیمی مشتق شده از مایع آمنیوتیک موش oct4 و cd29 را بیان می کنند اما cd90 , cd31, cd45 را بیان نمی کنند و در in vitro می توان با مایع زجاجیه تمایز این سلول ها را در جهت تشکیل سلول های فیبری عدسی چشم تحریک کرد.